การนำเสนอข้อมูลด้วยภาพหรือ Data Visualization ถูกนำมาใช้เพื่อช่วยสรุปข้อมูลจำนวนมาก ๆ และสื่อสารไปยังผู้รับสารให้มีความเข้าใจได้ง่ายขึ้น แต่นั่นไม่ใช่แค่การแปลงข้อมูลเป็นกราฟเท่านั้น ยังมีหลักการสำคัญที่ต้องรู้เพื่อให้มั่นใจว่าภาพของเราจะดูไม่ยุ่งเหยิงจนเกินไป ในบทความนี้เราจะใช้แนวทางสบาย ๆ ในการแนะนำหลักการสำคัญและตัวอย่างบางส่วนที่จะทำให้การนำเสนอข้อมูลด้วยภาพนั้นดูไม่น่าเบื่อและมีประสิทธิภาพมากขึ้น

📊 Choose the right type of chart or graph

ก่อนอื่นเลยเราต้องเลือกประเภทของแผนภูมิหรือกราฟให้เหมาะสมกับข้อมูลของเรา แผนภูมิและกราฟนั้นมีหลายประเภทให้เลือกใช้ ซึ่งแต่ละประเภทก็มีจุดแข็งและจุดอ่อนของตัวเอง

ตัวอย่างเช่น ถ้าต้องการแสดงว่ารายการต่าง ๆ มีส่วนแบ่งต่อภาพรวมอย่างไร แผนภูมิวงกลม (pie chart) อาจเป็นตัวเลือกที่ดี แต่หากต้องการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรสองตัว แผนภูมิการกระจาย (scatter plot) น่าจะเป็นตัวเลือกที่ดีกว่า และถ้าต้องการแสดงแนวโน้มในช่วงเวลาหนึ่ง การใช้แผนภูมิเส้น (line chart) จะให้ประสิทธิภาพมากที่สุด

หรือถ้ายังเลือกไม่ถูก เราแนะนำให้ใช้วิธีการของ Dr. Andrew Abela ช่วยเลือกแผนภูมิที่เหมาะสมกับข้อมูลที่ต้องการนำเสนอ

ที่มาภาพ: Biuwer Blog

✨ Less is more

ทำให้เรียบง่ายและชัดเจนเข้าไว้ ! หนึ่งในกุญแจสำคัญของการนำเสนอข้อมูลเป็นภาพคือการทำให้เรียบง่ายและชัดเจน กล่าวคือหลีกเลี่ยงการออกแบบที่รกรุงรังหรือเต็มไปด้วยเนื้อหาที่มากเกินไป แต่ให้เน้นไปที่การใช้องค์ประกอบที่จำเป็นเท่านั้นเพื่อถ่ายทอดข้อความที่ต้องการสื่อสารอย่างชัดเจน เหมือนกับการใช้แนวคิด spark joy ของ Marie Kondo กับข้อมูลของเรา

If it doesn't spark joy, get rid of it.

หากมันไม่จุดประกายความสุขให้คุณ ก็จงทิ้งมันไปซะ

— Marie Kondo

ตัวอย่างเช่น การแสดงแนวโน้มของยอดขายในช่วงระยะเวลาหนึ่งด้วยแผนภูมิเส้นและมีข้อความกำกับเฉพาะจุดข้อมูลที่สำคัญเท่านั้น

ที่มาภาพ: Shayanne Gal/Business Insider

🎨 Think about color

สีเป็นวิธีที่ดีในการทำให้การนำเสนอข้อมูลด้วยภาพน่าดึงดูดและน่าจดจำมากขึ้น แต่เราต้องใช้อย่างมีประสิทธิภาพเพื่อหลีกเลี่ยงความสับสนหรือการตีความผิด ข้อผิดพลาดที่พบได้บ่อยอันหนึ่งก็คือการใช้สีมากเกินไปจนแยกความแตกต่างออกจากกันได้ยาก สิ่งสำคัญในการเลือกใช้สีคือต้องเลือกโทนสีที่เรียบง่ายและใช้สีเท่าที่จำเป็นเพื่อเน้นจุดข้อมูลที่สำคัญ เคล็ดลับก็คือให้นึกถึงสีเหมือนเครื่องเทศ ใส่แต่เพียงเล็กน้อยจะช่วยชูรสอาหารอย่างน่าเหลือเชื่อ แต่ถ้ามากเกินไปอาจทำให้เสียรสชาติของทั้งจานได้

ที่มาภาพ: Shayanne Gal/Business Insider

🛝 Make it interactive

ทำให้ผู้รับสารหรือผู้ใช้งานมีส่วนร่วมกับการนำเสนอข้อมูลด้วยภาพ โดยการให้พวกเขาสามารถสำรวจข้อมูลเพิ่มเติมได้ด้วยตัวเองผ่านการแสดงภาพแบบอินเทอร์แอคทีฟ ซึ่งมีตั้งแต่การนำเมาส์ไปชี้เพื่อดูรายละเอียดเพิ่มเติมไปจนถึงทำให้ผู้ใช้งานสามารถกรองและจัดเรียงข้อมูลได้เองแบบเรียลไทม์

สิ่งสำคัญในการสร้างการแสดงภาพแบบอินเทอร์แอคทีฟที่มีประสิทธิภาพคือการทำให้เป็นธรรมชาติ ผู้ใช้งานควรสามารถโต้ตอบกับข้อมูลได้โดยไม่ต้องมีการสอนหรือการฝึกอบรม นอกจากนี้การนำเสนอข้อมูลด้วยภาพแบบอินเทอร์แอคทีฟควรได้รับการออกแบบเพื่อเน้นจุดข้อมูลที่สำคัญ เพื่อให้ผู้ใช้งานสามารถสรุปผลด้วยตัวเองได้ง่าย จำไว้ว่าเราไม่ได้แค่สร้างภาพเท่านั้น แต่เรากำลังสร้างประสบการณ์

ที่มาภาพ: Tableau

📙 Tell a story

ข้อมูลที่ไม่มีเรื่องราวก็เหมือนกับซาลาเปาที่ไม่มีไส้ ! กินได้นะแต่เหมือนขาดอะไรไปบางอย่าง สิ่งสำคัญในการนำเสนอข้อมูลด้วยภาพคือต้องมุ่งเน้นไปที่ข้อมูลเชิงลึกที่เราต้องการสื่อสารและใช้การแสดงภาพในการสนับสนุนข้อมูลนั้น

วิธีหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการเล่าเรื่องด้วยข้อมูลคือการใช้โครงสร้างการเล่าเรื่อง (narrative structure) เปิดเรื่องด้วยข้อความที่ชัดเจนและน่าสนใจ มีการใช้ข้อมูลมาสนับสนุนข้อความนั้น และสรุปด้วยบทสรุปที่เชื่อมโยงทุกอย่างเข้าด้วยกัน ด้วยวิธีนี้จะทำให้การนำเสนอข้อมูลด้วยภาพของเราน่าดึงดูดมากขึ้น และช่วยให้ผู้รับสารเชื่อมต่อกับข้อมูลเชิงลึกที่เรากำลังนำเสนอ

ที่มาภาพ: Storytelling with Data

• • •

🤹 Final thoughts

จงสนุกกับข้อมูล ! การนำเสนอข้อมูลด้วยภาพนั้นไม่จำเป็นต้องอัดแน่นด้วยข้อมูลหรือน่าเบื่อเสมอไป แต่การเพิ่มความคิดสร้างสรรค์และความสนุกเล็กน้อย เราก็สามารถทำให้การนำเสนอด้วยภาพน่าดึงดูดและน่าจดจำยิ่งขึ้นได้ ไม่ว่าจะเป็นการเลือกแผนภูมิให้เหมาะสม การออกแบบที่เรียบง่าย โทนสีที่มีประสิทธิภาพ สามารถโต้ตอบกับผู้ใช้งานได้ หรือใช้การเล่าเรื่องที่น่าสนใจ กุญแจสำคัญคือการทำให้สิ่งต่าง ๆ เรียบง่ายและเน้นไปที่ข้อมูลเชิงลึกที่เราต้องการจะสื่อสาร

ต่อไปลองนำเคล็ดลับเหล่านี้ไปใช้ในการนำเสนอข้อมูลด้วยภาพกันดูนะครับ ไม่แน่ว่าเราอาจกลายเป็นสีสันให้กับการประชุมนำเสนอการวิเคราะห์ข้อมูลในครั้งถัดไปก็ได้

---